Na styku kultur - kankles

W październiku w Suwalskim Ośrodku Kultury szykują się warsztaty pieśni litewskich i gry na instrumencie kanklės pod okiem dr Laury Lukenskienė z Kowna. Pomysłodawcami wydarzenia są animatorzy kultury i muzycy z Sejneńszczyzny - Anna Szafranowska i Witold Boćwiński z zespołu "Alna" z Puńska.

Warsztaty potrwają trzy październikowe dni: piątek 16 października w godz. 17.00-20.00, sobotę 17 października w godz. 10.00-13.30 oraz po przerwie 15.00-18.00, a także w niedzielę 18 października w godz. 10.00-13.00, po przerwie 15.30-16.30 (próba przed koncertem finałowym). Koszt udziału to 60 zł, a szczegóły, karta zgłoszenia i możliwość rezerwacji i kupna biletu online dostępna jest tutaj.

Kanklės to archaiczny strunowy instrument muzyczny, wykorzystywany w ludowej muzyce litewskiej. Gra polega na szarpaniu strun prawą ręką i wyciszaniu niepotrzebnych strun lewą ręką, podczas gdy instrument spoczywa na kolanach lub na stole. Pierwsze informacje o tym instrumencie pochodzą z XV wieku. Zbliżonym do kankles instrumentem jest cytra, a także łotewskie kokles, fińskie kantele i rosyjskie gusli.

Jak mówi animatorka kultury Anna Szafranowska, w warsztatach może wziąć udział każdy, niezależnie od znajomości gry na instrumentach, czy litewskiego języka. Mistrzyni gry na kanklės przywiezie ze sobą instrumenty, które posłużą uczestnikom warsztatów.

Kim jest sama mistrzyni? Dr Laura Lukenskienė tradycyjną grą na kankles zainteresowała się jeszcze jako studentka etnologii i folklorystyki litewskiej na Uniwersytecie im. Witolda Wielkiego w Kownie. Uczęszczała do zespołu folklorystycznego, uczestniczyła w ekspedycjach etnograficznych, kultywowała kontakty z grającymi na kankles muzykantami starszego pokolenia. Uczyła się u mistrza Juozasa Telešiusa (1914-2001), ludowego wirtuoza gry na kankles z Alvitas (Vilkaviškis). Przejęła jego unikalną technikę gry na tym instrumencie i propagowała ją w Dziecięcej Szkole Muzycznej „Tututis“ w Kownie. Zgromadzone materiały etnograficzne i wiedzę wykorzystała podczas tworzenia i odnowienia ekspozycji w Oddziale Muzyki Tradycyjnej Muzeum Miasta Kowna (2015-2016). Od 2005 r. uczestniczy w różnorodnej działalności związanej z badaniem i popularyzacją tradycyjnej gry na kankles, m.in. poprzez prezentacje na festiwalach, prowadzenie szkoleń i wykładów na Litwie i zagranicą. Jest organizatorką kowieńskiego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Kankles „Kanklės w moich rękach“ (od 2016). Jej wykonań można posłuchać na płycie „Šimtmečio skambesiai / Dźwięki stulecia“ (2019).

Na styku kultur to doroczne spotkania muzyczne, eksplorujące wielokulturowe pogranicze. Tę edycję honorowym patronatem objęli Konsul Republiki Litewskiej w Sejnach Pan Remigijus Motuzas oraz Prezydent Miasta Suwałki Pan Czesław Renkiewicz.

Przypomnijmy, że w ubiegłym roku sejnianka Anna Szafranowska zapraszała w ramach tego cyklu na warsztaty pieśni cygańskich z pieśniarzem z Augustowa, Adamem Kozłowskim:

Fot. główna - arch. Zespół Alna z Puńska