Wyróżnienie dla Stowarzyszenia

11 listopada w Auli Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyła się uroczysta Gala Nagrody Pro Publico Bono. Wśród wyróżnionych znalazło się Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Cywilizacyjnego „Ściana Wschodnia” w Sejnach.

Powiat sejneński – Kresy dzisiejszej Rzeczypospolitej. Pogranicze polsko-litewskie. Oddalony od centrum politycznego, kulturalnego, ekonomicznego. A w Sejnach ludzie, którzy na co dzień widzą sens i konieczność podejmowania wspólnego, solidarnego działania na rzecz wspólnoty lokalnej, na rzecz grup defaworyzowanych w tej społeczności. Którzy widzą potrzeby ludzi starszych, mieszkańców wsi opuszczonych, czy też opuszczanych, przez młodych. Potrzeby tych wszystkich potencjalnie aktywnych, którzy wyjechać nie chcą lub nie mogą, ale pozostać też nie – bo nie ma dla nich pracy. Którzy, żyjąc nad granicą – której tylko teoretycznie nie ma – wiedzą, jak ważny jest trud budowania relacji międzyludzkich ponad granicami, zakorzenionymi w dawnych konfliktach i zatargach.

Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Cywilizacyjnego „Ściana Wschodnia” w Sejnach tworzą właśnie tacy ludzie – świadomi swojego miejsca na świecie, i w kraju, obywatele. Obywatele, którzy w imieniu Rzeczypospolitej, w imieniu swojej wspólnoty lokalnej i w swoim własnym od lat dziesięciu prowadzą działania na rzecz integracji społeczności polskiej i litewskiej po obu stronach trudnej, północno-wschodniej granicy. Którzy wciągają do współpracy w kreowanych przez siebie przedsięwzięciach ludzi, których łączy miejsce zamieszkania, a dzieli język, historia, pamięć. W szczególności dotyczy to realizowanego przez Stowarzyszenie od 2011 roku programu: Uniwersytet III Wieku, który w roku 2014 wygrał konkurs o Nagrodę Pro Publico Bono „Samorządność dla solidarności” im. Mirosława Dzielskiego.

Uniwersytety Trzeciego Wieku funkcjonują w Polsce od dobrych kilku, może nawet kilkunastu, lat. Czym wyróżnia się na ich tle Uniwersytet Powiatu sejneńskiego?

Uniwersytet Trzeciego Wieku w Sejnach z filią w Puńsku jest częścią programu „Kształcenie dla zrównoważonego Rozwoju”. Uniwersytet Trzeciego Wieku wpisuje się w misję, którą założyli członkowie Stowarzyszenia: „kształcenie w różnych formach jest sposobem na rozwój cywilizacyjny naszych (…) zaniedbanych przez wieki terenów „Ściany Wschodniej” (…) kierunkiem naczelnym takiego kształcenia jest nabywanie cech, które są składnikami popularnego i naszym zdaniem podstawowego warunku rozwoju, jakim jest wysoka wartość kapitału społecznego. W wieloreligijnym, wielokulturowym, wielonarodowym środowisku Sejneńszczyzny, gdzie głównymi stronami konfrontującymi się we wszystkich dziedzinach życia są skonfliktowane i walczące w krwawym Powstaniu Sejneńskim – 1919 r. ludność polska i litewska, rozwijanie cech, takich jak zaufanie, budowanie relacji, kooperacyjność, itd. czyli głównych wyznaczników jakości kapitału społecznego ­ jest podstawowym obowiązkiem każdej organizacji obywatelskiej” – tak sami o swoim przedsięwzięciu mówią organizatorzy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Sejnach.

Analizując program działania sejneńskiego UTW można stwierdzić, że jego organizatorzy mają dokładnie przemyślaną strategię aktywizacji grupy społecznej, jaką są seniorzy. Nie chodzi, jak to się niekiedy zdarza, o aktywizację dla samej aktywizacji. O zapełnienie wolnego czasu, o dostarczenie bodźców intelektualnych czy też społecznych osobom, które „wypadły” z głównego nurtu życia. W Sejnach aktywizacja osób starszych jest absolutnie celowa, a uczestnictwo w zajęciach Uniwersytetu Trzeciego Wieku wiąże się zwykle z włączaniem się w rozwiązywanie problemów lokalnej – w węższym lub szerszym tego słowa znaczeniu – społeczności. Dyplomacja społeczna, współpraca międzypokoleniowa, zarządzanie pamięcią zbiorową, integracja – również transgraniczna. To tylko niektóre wątki, trwale obecne w działaniach sejneńskiego UTW.

Stowarzyszenie wśród swoich głównych celów wymienia:

- reintegrację osób starych, czyli przywracanie do aktywności społecznej osób, które z powodu swojego wieku zostały usunięte z rynku pracy i aktywności społecznej. Na uznanie zasługuje fakt, że w Stowarzyszenie stawia na faktyczną reintegrację osób starszych, nie podejmując działań, zmierzających do zafałszowania rzeczywistości, sztucznego „odmładzania” seniorów. Wręcz przeciwnie – działania Stowarzyszenia są dowodem, że w społeczności jest starość, osoby starsze mogą i powinny znaleźć godne miejsce;

- dyplomację społeczną, rozumianą jako inicjowanie i realizacja wspólnych działań przedstawicieli mniejszości litewskiej i większości polskiej w zakresie podejmowania wspólnych działań, wspólne ustalanie celów działania i wspólne sposoby realizacji;

- propagowanie idei ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej, opartej na zasadzie solidarności.

Te cele, a także przyjęte metody działania, które zakładają angażowanie we wspólne przedsięwzięcia praktycznie wszystkie instytucje samorządowe, wspólnoty wyznaniowe a także inne działające w Powiecie sejneńskim organizacje obywatelskie, zostały wzięte pod uwagę przy ocenie przez Kapitułę Nagrody Pro Publico Bono całokształtu działalności Stowarzyszenia.

Źródło: http://www.propublicobono.pl