Gdy środkiem Sejn płynęła rzeczka

Wkrótce przebudowa ulicy Emilii Plater, na której przy skrzyżowaniu z ulicą Parkową w niedawnej przeszłości w trakcie ulew woda niespiesznie spływała do kanalizacji burzowej i zupełnie uniemożliwiała przejazd. Nic dziwnego, że to tak podmokły teren, stare dokumenty dowodzą, że była tam... rzeczka.

O strumieniu, który przepływał przez dziedziniec sukiennic, stanowiąc rynsztok do pozbywania się przez kupców odpadków, wspomina Andrzej Wędzki w "Materiałach do dziejów Ziemi Sejneńskiej" z 1975 roku. Nazywa go "niewielkim ciekiem wodnym (dopływem Marychy)". To od tego cieku w latach założenia miasta 1593-1602 nastąpiło rozgałęzienie miejskiego rynku w trzy ulice. Jedna prowadziła do Łoździej (dzisiejsza ul. Wileńska), druga na wprost do dworu kniaziów Wiśniowieckich (dziś droga "za klasztorem"), trzecia zaś na zachód, w stronę Filipowa (dziś ul. Konarskiego). Opisowi planu przestrzennego Sejn towarzyszą uproszczone mapki, na której ciek jest wyraźnie zaznaczony.

Jeszcze więcej powie nam prawdziwa mapa miasta, sporządzona około pierwszej połowy XIX wieku. Tutaj wyraźnie widać, że rzeczka przepływa przez sukiennice (na drugą stronę ulicy prowadzi kładka), następnie płynie tu, gdzie dziś jest ciąg pieszo-jezdny prowadzący od ul. Piłsudskiego do Emilii Plater, przecina tą ostatnią (tu znów widać kładkę), by w końcu dotrzeć na rozległe łąki, nazwane na mapie "Łąka Błotna Berżniak", dziś nazywane przez nas łąką biskupią.

Bieg rzeczki na tej XIX-wiecznej mapie pokrywa się z tym, co w swojej pracy zaprezentował Wędzki. Dodatkowo u niego strumień kończył się na Berżniaku małym oczkiem wodnym.

Co ciekawe, nie widać na powyższej mapie połączenia cieku z Marychą, kończy się on lub zaczyna w obrębie sukiennic. Trudno orzec, czy to kwestia niestaranności kartografa.

Na mapie widzimy dzisiejszą ulicę Emilii Plater, niestety jej ówczesna nazwa jest trudna do odczytania. Powyżej przecięcia jej przez rzeczkę ulica biegnie w górę, w stronę traktu Wigierskiego (dziś ul. Zawadzkiego).

Oczywiście, kiedy budowano kanalizację deszczową miasta, ciek wodny został wyprowadzony pod jezdnie ulic. Jednak łąka biskupia to wciąż podmokły teren, a nawet najlepsza kanalizacja nie jest w stanie ujarzmić dynamiki podziemnych strumieni. Dlatego bywało, że latem ulice Emilii Plater i Parkowa wyglądały tak:

Fragm. mapy: Archiwum Główne Akt Dawnych; fot. arch.