Tajemnica sejneńskiej cerkwi

Znamy Bazylikę, znamy Białą Synagogę i dawną ewangelicką kirchę przy ul. Zawadzkiego... Ale cerkiew? Tymczasem kilkanaście lat temu buchnęła taka wieść.

Wówczas przedstawiciel kościoła prawosławnego zgłosił do komisji, działającej przy Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, że istnieją dokumenty, potwierdzające iż w czasach rosyjskiego zaboru w Sejnach wzniesiono fundamenty pod cerkiew.

Świątynia miała powstawać ze składek wiernych, wśród nich - urzędników carskich, wysłanych przez imperium na ten teren, aby nim zarządzali. Budowa utknęła jednak w miejscu, czy to z braku funduszy, czy z innych powodów. Prócz parceli budowlanej do owego kościoła miała też należeć sąsiednia działka z drewnianym domem, budynkiem gospodarczym i ogródkiem. Całość miała zajmować ok. 1 hektara powierzchni.

Potem Polska odzyskała niepodległość i mienie cerkiewne było przejmowane przez państwo mocą sejmowej uchwały. W latach 20. powstał tu Dom Ludowy, murowany gmach, który - wedle relacji przedstawiciela prawosławnych - stał właśnie na gotowych fundamentach cerkiewnych.

W Domu Ludowym żołnierze 24 Baonu KOP 'Sejny" organizowali zabawy taneczne, odbywały się tu zgromadzenia i akademie państwowe. Gdzie się on mieścił? Przy ul. 1-Maja, tu, gdzie od lat 60. stoi sejneński Ośrodek Kultury.

Gdy głośno się zrobiło o zamiarach odzyskania nieruchomości, wypowiadali się najstarsi mieszkańcy Sejn, wśród nich malarz Jerzy Srzednicki (rocznik 1930), który mieszkał po sąsiedzku na dzisiejszej ul. 1-Maja, w miejscu obecnego murowanego domu ze sklepem spożywczym na parterze.

- Pamiętam ulicę, stały tam domy prywatne, choćby w tym miejscu, gdzie teraz jest policja. Ale żadnej cerkwi nie przypominam - powiedział artysta.

Kapłan prawosławny zapowiadał uzupełnienie wniosku o kolejne dokumenty i mapy, które spodziewał się uzyskać z archiwów rosyjskich. Jednak o wniosku złożonym do MSWiA więcej nie słyszano. Czy kiedyś sprawa budowy cerkwi w Sejnach wyjaśni się do końca i opinia publiczna pozna np. projekt architektoniczny świątyni oraz całą historię planów jej budowy? Nie wiadomo.

Fot. arch. ilustr. Sejny w latach 20. XX wieku.